Of je nu beginnend leidinggevende bent of al langer een team aanstuurt, het is heel normaal dat je af en toe onzeker bent. Er komt namelijk nogal wat kijken bij goed leidinggeven. Werken met mensen kan complex zijn. Als manager heb je vaak een breed takenpakket. Soms combineer je dit met een vakinhoudelijke rol. Het komt erop neer dat je veel ballen in de lucht moet houden. Het is dus best logisch wanneer je onzeker bent als leidinggevende.
Het kan zijn dat je onzeker bent, maar dat je dit niet opmerkt. Je hebt dan het onzekere gevoel weggestopt, waarbij je niet kunt voorkomen dat onzekerheid zich op een bepaalde manier toch manifesteert. In deze blog ontdek je de 11 signalen die erop kunnen wijzen dat je onzeker bent als leidinggevende. Maar eerst vertel ik waar die onzekerheid over gaat.
Twee soorten onzekerheid
Wanneer je onzeker bent over wie je bent, geloof je over het algemeen dat je niet goed genoeg bent, niet in leidinggeven maar ook niet op (een aantal) andere gebieden. Gedachten die je vaak hebt, gaan over ‘wie ben ik om…..?’ Soms gaat dit gepaard met een te grote bescheidenheid. Het zijn vaak aspecten in je persoonlijkheid die je ervan weerhouden om zelfvertrouwen te hebben in je rol als leidinggevende. En ook vastzittende overtuigingen kunnen je in de weg zitten om effectief te functioneren. Sommige mensen geloven bijvoorbeeld dat leidinggeven een talent is die je hebt of niet.
Ontdek hieronder de 11 signalen die erop kunnen wijzen dat je onzeker bent. Sommige signalen kun je alleen zelf herkennen (omdat ze zich bijvoorbeeld in je hoofd afspelen) terwijl andere signalen ook zichtbaar zijn in de buitenwereld. Welke herken jij bij jezelf?
1.
Ik kan het niet/ik weet niet wat er van mij verwacht wordt
Gedachten als ik kan het niet of ik ben er niet geschikt voor spelen een rol. Vaak ben je bang om door de mand te vallen, het zogenoemde imposter syndroom. Je hebt de neiging om jezelf te vergelijken met anderen. Zeker wanneer je nieuw bent in je rol als leidinggevende weet je soms nog niet goed wat er van je verwacht wordt. Misschien ben je vanuit een inhoudelijke rol (bv senior in het team) leidinggevende geworden. Wanneer je gelooft dat je het niet kunt of er gewoon niet geschikt voor bent, kun je hier slapeloze nachten van hebben. Ook kan je veel piekeren en last hebben van spanningen en fysieke klachten.
2.
Ik weet niet hoe ik moet leidinggeven
Niet zelden komt het voor dat iemand van de ene op de andere dag leidinggevende wordt. Omdat er bv een acute situatie ontstaat en jij dit het beste zou kunnen oplossen. Terwijl je er niet de ambitie ertoe hebt gehad en zelfs nooit over nagedacht hebt. Je hebt wellicht al jaren werkervaring maar niet in leidinggeven en dan kan de twijfel opeens toeslaan. In sommige organisaties wordt wel eens te makkelijk gedacht over leidinggeven. Terwijl een leidinggevende veel verantwoordelijkheden heeft en met complexe zaken te maken krijgt. Naast het bovengenoemde punt, ik weet niet wat er van me verwacht wordt, speelt het HOE vaak een grote rol. Hoe krijg ik medewerkers in beweging? Hoe moet ik medewerkers beoordelen? Hoe kan ik medewerkers motiveren? Hoe kan ik delegeren? Het niet weten hoe, kan ook erg veel stress geven.
3.
Ik wil graag aardig gevonden worden
Wanneer je als leidinggevende aardig gevonden wil worden, dan uit zich dat bijvoorbeeld in het volgende:
- Je spreekt geen verwachtingen uit
- Je spreekt medewerkers niet aan op hun gedrag/functioneren
- Je geeft geen kritische feedback of negatieve beoordeling
- Je bent van het pappen en nathouden, neemt geen impopulaire maatregelen
- Je zegt niet wat je denkt of vindt
- Je klaagt over je medewerkers bij je leidinggevende en andere teamleiders maar je bespreekt het niet met je medewerkers
- Je mijdt (dreigende) conflicten (zowel met je medewerkers als met de leden van andere teams)
Je kent vast wel de uitdrukking ‘zachte heelmeesters maken stinkende wonden’. Vaak worden op dit punt voor de lange termijn onbewust veel problemen gecreëerd.
4.
Ik voel me niet op mijn gemak bij medewerkers die meer weten, uitgesproken zijn of langer in dienst zijn
Je mijdt het liefst de medewerkers die volgens jou meer weten of beter in hun werk zijn. Je bent ook geneigd je kleiner te maken, bijvoorbeeld als iemand ‘meer gestudeerd’ heeft dan jij. Je kijkt op tegen je hoger leidinggevenden en vindt het niet makkelijk om stevig te blijven staan in gesprekken. Medewerkers die rap van tong zijn en direct zijn in hun communicatie ga je uit de weg.
5.
Ik heb moeite met delegeren en loslaten
Als je onzeker bent in je rol als leidinggevende, dan ben je nog wel eens geneigd om de dingen die je goed kan bij je te houden. Enerzijds vaak omdat je dan te druk bent om je bezig te kunnen houden met het leidinggeven. Je hebt een excuus dus. Anderzijds is dat ook vaak omdat je bang bent dat je medewerkers fouten maken als je werk delegeert. Dat die fouten dan op jou afstralen en jij daarop aangesproken wordt door je leidinggevende. Je doet dus teveel zelf, controleert teveel en neemt ook vaak te veel verantwoordelijkheid over. Dit speelt vaak in combinatie met graag aardig gevonden willen worden. Vanuit je onvermogen om anderen aan te spreken op fouten, doe je het liever zelf.
6.
Ik krijg medewerkers niet in beweging en ik word niet serieus genomen
Soms kan leidinggevende een echte worsteling zijn. Bijvoorbeeld om medewerkers te motiveren en in beweging te krijgen. Dus doe je het vaak zelf (zie voorgaande punt). Wanneer medewerkers langere tijd niet doen wat jij vraagt of verwacht, is er een grote kans dat je met hen in de Dramadriehoek beland bent. Vaak voel je je niet serieus genomen. Dus terwijl jouw medewerkers steeds verder achteroverleunen, of hangen, ben jij in de Reddersrol steeds harder en harder aan het werk. Enerzijds om het werk gedaan te krijgen en anderzijds om je medewerkers alsnog te bewegen om te doen wat nodig is. Zolang jij echter blijft doen wat je doet, komen zij niet in beweging. Dit kan gevoelens van onmacht en angst oproepen. Hoewel je er niet precies de vinger op kunt leggen, heb je het gevoel dat je iets niet goed doet. Het gevolg: grote zelftwijfel.
7.
Ik werk hard en ben altijd bereikbaar
Een kenmerk van een onzekere manager is dat hij vaak keihard werkt en altijd bereikbaar is. Daardoor hoeft hij de onzekerheid en onrust die hij in zich heeft, niet te voelen. Vaak werk je zo hard om de complimenten en waardering van het management te ontvangen. Je voelt je goed als je die waardering ontvangt en dat is een belangrijke drijfveer om hard te blijven werken. Het spreekt voor zich dat een burn-out hier op de loer ligt.
8.
Ik kan met niet kwetsbaar opstellen
Vanuit de overtuiging dat je sterk moet zijn, lukt het je niet om je kwetsbaar op te stellen. Dit betekent bijvoorbeeld dat je niet durft toe te geven dat je iets niet weet of niet kunt. Dat je het moeilijk vindt om hulp te vragen. Je moet nu eenmaal alles zelf kunnen. Ook geef je fouten niet makkelijk toe.
9.
Ik mag niet falen of geen fouten maken
Waar perfectionisme is, is onzekerheid. Alleen voel je die niet zolang je maar aan je eigen maatstaf voldoet. Dus als ik maar perfect ben of alles goed doe, ben ik wel oké. Perfectionisme kan zich uiten in controledrang, traagheid, uitstellen en vermijden, negatieve feedback proberen te voorkomen. Ook dit kan uiteindelijk, meestal in combinatie met andere factoren, een bron zijn van een burn-out.
10.
Ik ben bang voor wat anderen van me vinden
Bij veel van wat je doet en niet doet, vraag je jezelf af wat anderen van je vinden. Dit is een vorm van sociale angst die je erg in de weg kan zitten. Het beïnvloedt je beslissingen en sluit aan bij graag aardig gevonden willen worden. Je doet of zegt de dingen waarvan je denkt dat anderen die willen zien en/of horen. Je autonomie komt hier in het gedrag.
11.
Ik wil niet dat mijn medewerkers met mijn manager(s) praten
Herken je dit? Alles moet via jou lopen. Je wil niet dat medewerkers contact hebben met managers boven jou. Misschien zég je het niet zo letterlijk, maar alles is erop ingericht dat het via jou loopt. Want stel dat ze over jou gaan klagen. Of dat ze doorhebben hoe leidinggeven écht hoort. En dat je dan door de mand valt. Je houdt je medewerkers liever klein en binnen jouw controle.
onzeker als leidinggevende - hoe ga je verder?
Het is niet de bedoeling dat je direct alle punten die je herkent, gaat aanpakken. Je bent dit namelijk niet voor niets zo gaan doen. Deels zijn het overlevingsmechanismen die jou vroeger beschermden tegen afwijzing en kwetsing. Op dit moment vervullen je overlevingsmechanismen deze functie nog steeds.
Wees mild naar jezelf
Wil je ermee aan de slag, kies dan eerst een aspect uit waar je wat mee wil en bespreek dit punt met iemand die dichtbij je staat. Vraag aan diegene feedback en ga erover in gesprek.
Verder lezen?
Binnenkort lees je in het vervolg op deze blog adviezen voor het aanpakken van je onzekerheid. Wat kan je doen als je een gebrek aan kennis en vaardigheden hebt? En wat kan je helpen als er sprake is van onzekerheid over wie je bent.
Wil je nu alvast verder lezen? Klik dan hier voor de blog: Hoe breng jij een moeilijke boodschap? Alles over het goed voeren van een slechtnieuwsgesprek. En de blog Wat niemand je vertelt over onzekerheid.
Wat ik bied
Ik begeleid volwassenen om te leren omgaan met onzekerheid. Cliënten die ik heb ondersteund, vertellen dat ze meer rust en ontspanning ervaren. Ik bied maatwerk coachingstrajecten en losse APK-gesprekken. Wil je weten wat ik voor jou kan betekenen? Maak dan hieronder een afspraak voor een gratis kennismakingsgesprek.
