De magie van de groeimindset: Pippi Langkous’ geheime wapen
Anderen laten weten wat je leest?
‘Ik heb het nog nooit gedaan, dus ik denk dat ik het wel kan’. Ook al ben je er niet mee opgegroeid, je kent vast wel deze beroemdste uitspraak van Pippi Langkous.
Zou jij ook met zo’n mindset in het leven willen staan? Dat je de wereld ziet als een speeltuin, waarin je fouten mag maken, struikelen, vallen en weer kunt opstaan? Wat als jij zo zorgeloos en helemaal jezelf kunt zijn?
Deze grappige, eigenzinnige Pippi met haar staartjes en lange kousen kan een inspiratiebron zijn als je je zelfvertrouwen wilt vergroten. Waarom dat zo is vertel ik in deze blog. Maar eerst deel ik met jou mijn persoonlijke zelfvertrouwen verhaal. En ik leg uit dat onze mindset ervoor zorgt dat onze pogingen om te werken aan ons zelfvertrouwen zo vaak te vroeg stranden.
De magie van de groeimindset
Hoewel ik deze gedachte nu amper nog kan geloven, dacht ik vroeger dat ik dom was. Dat ik niet intelligent genoeg was om iets te bereiken in het leven. Dus waarom zou ik het proberen? Ik dacht dat anderen veel slimmer waren en dat ze daarmee gewoon geluk hadden. Ik was onzeker en had dus beperkende gedachten over mezelf die tot gevolg hadden dat ik de eerste jaren van mijn carrière werk deed wat onder mijn niveau was. Werk waarmee ik in mijn comfortzone bleef. Omdat ik niet geloofde dat ik meer kon. Het voelde veilig. Niet alleen op het gebied van werk maar ook privé. Ik dacht dat alles beter was dan proberen om me te ontwikkelen en vervolgens te falen. Maar uiteindelijk maakte het me niet gelukkig. Ik miste uitdaging en prikkeling en had weinig energie.
Door op de juiste plekken terecht te komen en de steun en het vertrouwen te krijgen van inspirerende mensen in mijn omgeving ben ik begonnen om me wél te ontwikkelen. Ik ontwikkelde mijn slimheid en kreeg steeds meer geloof in mezelf. Ik pakte op werk steeds meer dingen op en ook privé daagde ik mezelf steeds vaker uit om dingen te doen die ik eigenlijk niet durfde. Het risico op falen en fouten maken op de koop toenemend. En wat een vertrouwen en energie kreeg ik daarvan. De gedachte dat ik niet slim genoeg ben, speelt geen rol meer in mijn leven. En dat allemaal door een andere mindset. De magie van de groeimindset dus, waarover later meer.
De mindsets van Carol Dweck
Heb jij wel eens pogingen gedaan om je zelfvertrouwen op te bouwen en dus je onzekerheid te overwinnen? Je hebt vast gemerkt dat dat niet gemakkelijk is. Waarschijnlijk heb je het meerdere keren geprobeerd en inmiddels geloof je dat meer zelfvertrouwen niet voor jou is weggelegd. En dat is jammer want zelfvertrouwen is voor iedereen haalbaar.
Wat ons vaak in de weg zit bij het opbouwen van zelfvertrouwen, is onze eigen mindset. Carol Dweck, een Amerikaanse hoogleraar psychologie, defineert 2 soorten mindsets; de vaste en de groeimindset. En de vaste mindset is de mindset die vaak niet helpend is bij het werken aan je zelfvertrouwen. Het is de mindset die onzekerheid bij jou in stand houdt.
Wat is een vaste mindset?
Bij de vaste mindset (fixed mindset) geloven mensen dat hun talenten en vermogens aangeboren zijn. Ze hebben er een bepaalde mate van en dat is het dan. Mensen met een vaste mindset denken namelijk dat iets niet of nauwelijks verbeterd of ontwikkeld kan worden. Dit is de reden waarom ze vaak ergens niet aan beginnen, of er snel mee stoppen. Mensen met een gefixeerde mindset zijn overdreven gericht op het verbergen van tekortkomingen en ze reageren defensief op fouten of tegenvallers omdat tekortkomingen en fouten zouden wijzen op een gebrek aan talent of aanleg.
Mensen met een vaste mindset hebben ook vaak last van het imposter syndroom. Daarbij schrijf je je eigen goede prestaties toe aan het toeval en ben je doorlopend bang om door de mand te vallen.
Werken aan je zelfvertrouwen met een vaste mindset
Wanneer je zelfvertrouwen wilt opbouwen terwijl je overwegend een vaste mindset hebt, dan voelt dit als een zware beproeving. Bij elke hobbel of tegenslag geloof je dat je niet goed genoeg bent. De angst voor fouten maken, belemmert je om dingen gewoon te proberen. De durf is er niet. De mindset kan er ook voor zorgen dat je gelooft dat zelfvertrouwen aangeboren is en dus voor jou niet is weggelegd. Je kunt je voorstellen dat als de vaste mindset bij jou voorop staat, dat zelfvertrouwen opbouwen een enorme uitdaging is.
Kenmerken van een vaste mindset
- Je gelooft dat talent en kwaliteiten aangeboren zijn en niet verder kunnen worden ontwikkeld. Je moet het dus doen met wat je hebt.
- Je bent bang om fouten te maken, omdat fouten worden gezien als bewijs van onbekwaamheid. Dus vermijd je het maken ervan.
- Je vermijdt uitdagingen en het nemen van risico’s, uit angst om door de mand te vallen
- Je geeft snel op
- Je vermijdt de inspanning en hard werken, omdat je denkt dat je toch niet het talent bezit om succesvol te zijn
- Je bent afhankelijk van de erkenning van anderen, want dat bepaalt hoe waardevol je bent als mens
- Je houdt vast aan overtuigingen en staat niet open voor nieuwe ideeën of perspectieven
- Je vraagt anderen niet om feedback, omdat je bang bent voor kritiek
Wat is een groeimindset?
In de andere manier van kijken, de groeimindset (growth mindset), geloven mensen dat hun talenten en vermogens kunnen worden ontwikkeld door passie, opleiding en vasthoudendheid. Voor hen gaat het niet om slim overkomen of om het oppoetsen van hun imago. Ze zijn juist toegewijd aan het leren – bepaalde risico’s nemen en leren van de resultaten, je omringen met mensen die je uitdagen om te groeien, eerlijk kijken naar je tekortkomingen en zoeken naar manieren om ze te verbeteren. Ook fouten maken hoort bij het proces van leren en groeien. En de acceptatie dat leren soms pijn doet.
Zekerheid of zelfvertrouwen is niets meer dan het kunnen omgaan met (een gevoel van) onzekerheid. En dat heeft alles te maken met je (groei)mindset of positieve mindset. Door het (groei)proces dat mensen met een groeimindset achter de rug hebben, is hun zelfvertrouwen gegroeid.
Kenmerken van een groeimindset
- Je ziet uitdagingen als kansen om te leren en je te ontwikkelen
- Je ziet inspanningen als onderdeel van het proces
- Je vraagt om feedback met als doel om te leren
- Succes van anderen vind je inspirerend en motiverend
- Fouten maken zijn voor jou een onderdeel van het leren
- Je leert graag nieuwe dingen en gaat uit je comfortzone
- Vaardigheden en talenten kunnen worden ontwikkeld, als je maar doelen stelt en volhoudt
- Je neemt risico’s en probeert graag nieuwe dingen
De psychologie van jung en de groeimindset
In mijn coaching maak ik onder andere gebruik van kennis uit de psychologie van Jung. En deze psychologie blijkt mooi aan te sluiten bij de groeimindset zoals ik hierboven beschreven heb. Jung geloofde namelijk dat wij alle talenten, gaven en vaardigheden al in ons hebben. Een deel daarvan bevindt zich in ons bewustzijn. Wij weten dat we die kwaliteiten of talenten hebben en zetten die ook dagelijks in.
Van een ander deel van onze talenten hebben we geen weet en deze hebben we nog niet ontwikkeld. Maar ze zijn wel aanwezig, in ons onbewuste, waar ze wachten om door ons ontdekt te worden. Wanneer we ze bij onszelf ontdekken, krijgen we de kans ze te gaan ontwikkelen.
Een hoopvolle gedachte, vind je niet?
Er is geen goed of fout
Het is goed om te weten dat er bij deze mindsets geen sprake is van of/of. Je kunt zowel deels een groeimindset als deels een vaste mindset hebben. Bovendien is er geen goed of slecht. Het is dus niet zo dat je alleen maar goed genoeg bent als je een groeimindset hebt. Zie deze mindset-theorie als een anker waar je je aan vast kunt houden. Waardoor je je bewust wordt hoe jouw gedachten je beperken om te leren en te groeien. En je belemmeren om jezelf uit te dagen.
Je zelfvertrouwen vergoten: Pippi Langkous als inspiratiebron
Pippi zou dit allemaal niet hebben, als ze alleen een vaste mindset had. Haar groeimindset zorgt ervoor dat ze een positief gevoel heeft over zichzelf en met wat oefening kun jij dit ook ervaren.
Waarom zelfvertrouwen opbouwen met een groeimindset?
Waarom is de groeimindset zo belangrijk bij het vergroten van zelfvertrouwen? De groeimindset stelt jou in staat te doen, te proberen, te falen en het opnieuw te proberen. Dit is de manier om je zelfvertrouwen te vergroten. Kan je nog herinneren dat je leerde fietsen of later leerde autorijden? Eerst was het spannend en kon je het nog niet. Door veel oefening groeide je vertrouwen en kon je uiteindelijk zelfstandig fietsen of autorijden.
Zo gaat het met alle aspecten in je leven waarop je wil dat je zelfvertrouwen groeit. Als je bijvoorbeeld van jezelf vindt dat je niet goed bent in nieuwe mensen ontmoeten en vrienden maken, dan is het niet zinvol om te wachten tot je dit opeens wel goed kunt. Dit is de strategie van de vaste mindset.
De groeimindset helpt om te oefenen in nieuwe contacten leggen. Want met die mindset is het oké als het niet helemaal gaat zoals je wilt. Je hebt dan niet gefaald maar je hebt weer wat geleerd. Zodat je het de volgende keer net even anders probeert. Net zolang tot je het kunt. En met een groeimindset geloof je dat ook jij dit kan leren en dat het niet alleen is weggelegd voor mensen die dit van nature goed lijken te kunnen.
Hoe kan je een groeimindset ontwikkelen?
Een groeimindset ontwikkelen is met bewustwording, aandacht en volharding goed te doen. Je vraagt je misschien af hoe je deze groeimindset kunt ontwikkelen als je grotendeels een vaste mindset hebt. Wil je aan de slag met een positievere mindset? En je groeimindset ontwikkelen? Dan heb ik voor jou 6 gratis oefeningen waar je direct mee aan de slag kunt. Vraag ze aan via onderstaand formulier.
In het kort
In deze blog heb je kunnen lezen hoe de vaste mindset ervoor zorgt dat het niet makkelijk is om zelfvertrouwen te vergroten. Je groeimindset ontwikkelen zorgt er juist wel voor dat je zelfvertrouwen opbouwt. En Pippi Langkous kan daarvoor een inspiratiebron zijn, net als mensen in je omgeving die al zelfvertrouwen hebben. Meer daarover vind je terug in de oefeningen die je gratis kunt aanvragen.
Verder lezen?
Wil je graag meer lezen? Dan zijn onderstaande blogs mogelijk ook interessant voor jou:
Illustratie: the bald guy
