Heb jij vaak hoge verwachtingen?
Van je partner, vrienden of andere belangrijke mensen?
Sta je bekend als veeleisend naar anderen en ben je vaak teleurgesteld omdat anderen niet aan die verwachtingen voldoen?
Je zult het met me eens zijn dat die teleurstelling leidt tot stress, frustratie, onmacht en verdriet. En een hoop onrust. Niet prettig dus. Misschien ben je inmiddels zover dat je je relatie wilt verbreken of een vriendschap wilt beëindigen. Wacht daar nog even mee. Want na het lezen van deze blog denk je daar wellicht heel anders over. In deze blog krijg je namelijk inzicht in het waarom van onze hoge verwachtingen en ook waarom dit ons ongelukkig maakt. En tot slot deel ik de 6 eyeopeners die jou over de streep moeten trekken om je hoge verwachtingen los te laten. Zodat je meer rust en ruimte ervaart, meer kunt genieten en ontspannen.
Karin vertelt in een APK-gesprek dat ze vaak verontwaardigd en boos is als haar partner niet doet wat ze verwacht. Een bloemetje meenemen, zeggen dat ze er goed uitziet of een arm om haar heenslaan als ze dat nodig heeft. Karin: ‘Hij is niet empathisch en luisteren doet hij al helemaal niet. Ik zeg dat ook tegen hem maar het lijkt niet aan te komen’. Ze twijfelt of ze met haar partner wel op een lijn zit en vraagt zich af of ze niet beter een punt achter haar relatie kan zetten. Ik kan de wanhoop van haar gezicht aflezen. Het is duidelijk dat Karin verwachtingen heeft van haar partner, die hij niet kan of wil waarmaken. En ze weet niet meer hoe het verder moet.
Welke hoge verwachtingen hebben we van anderen?
Net als Karin hebben we allemaal verwachtingen in onze relaties met anderen. Soms realistische, en soms te hoge verwachtingen. Welke dat zijn, verschilt van mens tot mens. Over het algemeen verwachten we dat anderen voldoen aan onze normen en waarden en onze eigen (hoge) lat. Verwachtingen kan je vaak herkennen aan ‘moeten’ en ‘mogen niet’. Je kunt door anderen ervaren worden als veeleisend en kritisch.
Enkele voorbeelden die ik in mijn coachpraktijk tegenkom:
- Anderen moeten altijd voor mij klaarstaan
- Mijn partner moet aanvoelen wat ik nodig heb en dit aan mij geven
- Mijn leidinggevende moet mij waarderen of hoort mij een compliment te geven
- Als ik met iemand een afspraak heb, mag hij of zij niet afzeggen of te laat komen
- Mijn partner moet mij (uit zichzelf) complimentjes geven en zeggen dat hij me lief, aardig of aantrekkelijk vindt
- Mijn beste vriend(in) moet attent en vol begrip zijn
- Anderen moeten mij begrijpen en steunen
- Mijn partner hoort mij gelukkig te maken
- Mijn partner moet mij verrassen
- Mijn vrienden moeten altijd eerlijk zijn
- Anderen moeten mij aandacht, bevestiging en waardering geven
- Anderen moeten net zo zijn als ik (bv. net zo hard werken, pleasen, geen grenzen aangeven, perfect zijn, niet opgeven, etc.)
- Mijn leidinggevende moet empathisch zijn
Hoge verwachtingen die, zoals je ziet, gaan over het invullen van onze behoeften.
Wat zijn de gevolgen van hoge verwachtingen?
Teleurstelling
Je bent vaak teleurgesteld in het feit dat anderen niet kunnen of willen voldoen aan jouw uitgesproken en onuitgesproken verwachtingen. Dit kan gepaard gaan met (chronische) stress, onmacht, verdriet, verontwaardiging en boosheid. De chronische stress kan leiden tot overspannenheid of burn-out. Ook kan je het gevoel hebben dat je tijd, moeite en energie verspild aan iemand.
Klagen
Als anderen niet aan je verwachtingen voldoen, dan kan je daarover klagen bij anderen (niet eens zozeer bij degene die erbij betrokken is). Je voelt je slachtoffer (‘waarom legt hij nou nooit eens een arm om me heen’).
Verwijten maken
Je verwijt je partner, vriend of vriendin of familielid dat hij of zij niet voldoet aan jouw verwachtingen. Je wilt eigenlijk dat de ander verandert ten gunste van jou. Deze verwijten komen met oordelen die voortkomen uit jouw eigen set van normen en waarden. Merk je dat je je partner, collega of vriend(in) continue aan het corrigeren bent? Daardoor heb je het gevoel dat je meer een kritische ouder bent, dan een liefhebbende partner of vriend(in).
De kritiek heeft tot gevolg dat je in conflict komt en dat er afstand komt tussen jou en de ander. Dit maakt het moeilijk om je kwetsbaar op te stellen, terwijl de situatie dat wel nodig heeft. De conflicten gaan vaak gepaard met energieverlies. Je kunt je voorstellen dat er druk ligt bij de ander om jouw verwachtingen waar te maken, wat voor de ander heel stressvol kan zijn.
Ongelukkig zijn
Op langere termijn kan het hebben van te hoge verwachtingen en veeleisendheid je ongelukkig maken. Dit komt doordat je jezelf voor het invullen van je eigen (emotionele) behoeften afhankelijk maakt van anderen. En aangezien je anderen en hun normen en waarden niet kunt veranderen, zal je door herhaalde teleurstelling steeds ongelukkiger worden. Realistisch gezien kunnen anderen nooit helemaal aan jou verwachtingen voldoen. Hierop blijven hopen maakt je niet alleen afwachtend. Het kan je dus ook het gevoel geven dat je niet gelukkig bent.
Gebrek aan zelfvertrouwen of eigenwaarde
De teleurstelling kan omslaan in een gebrek aan eigenwaarde of zelfvertrouwen. Wanneer anderen je verwachtingen niet waarmaken, kan je hierdoor namelijk ten onrechte het gevoel krijgen van ‘niet goed genoeg of het niet waard zijn’.
Gebrek aan rust
Alle hier boven genoemde punten leiden uiteindelijk tot een gebrek aan rust. Je kunt je voorstellen dat stress, teleurstelling, bezorgdheid, kritiek uiten, conflicten hebben en een gevoel van ongelukkig zijn je afhouden van rust en ruimte.
Waarom hebben we hoge verwachtingen van anderen?
Er zijn verschillende redenen waarom we hoge verwachtingen van anderen hebben.
Normen en waarden
Allereerst projecteren wij onze eigen normen en waarden op anderen. Wat we van onszelf verwachten, verwachten we dus ook bij anderen. Dit betekent dus dat we erop rekenen dat anderen zullen voldoen aan onze normen en waarden. Stel dat jij zelf altijd klaarstaat voor anderen, dan verwacht je ook dat anderen altijd klaarstaan voor jou.
Ervaringen uit het verleden
Had je misschien een veeleisende moeder of vader? Die hoge verwachtingen had van jou of van zijn of haar partner? Dan kan het zijn dat je dit onbewust hebt overgenomen. Je denkt dat het zo hoort om zulke hoge verwachtingen te hebben van anderen. De veeleisendheid gaat vaak samen met een sterke ‘Innerlijke Rechter’; een deel in jou dat vindt dat anderen niet oké zijn als ze niet aan jouw verwachtingen voldoen. Herken jij dit deel in jezelf?
Anderen zijn verantwoordelijk
Toen we jong waren, waren we voor het invullen van onze behoeften afhankelijk van onze ouders. Zij waren ervoor verantwoordelijk dat we veilig en gezond opgroeiden. Dit kan ertoe leiden dat wij nu anderen nog steeds verantwoordelijk houden voor het invullen van onze behoeften. Dit zorgt dat wij hoge verwachtingen hebben van anderen.
Controle hebben
Het hebben van hoge verwachtingen kan ook voortkomen uit de behoefte aan controle. Door verwachtingen van anderen te hebben, denken we te kunnen bepalen hoe anderen zich ten opzichte van ons gedragen. Dat geeft ons een veilig en zeker gevoel. Terwijl proberen de controle op anderen te houden juist veel energie kost.
Het hebben van hoge verwachten is normaal en menselijk. Het wordt problematisch op het moment dat de hoge verwachtingen onrealistisch of onredelijk zijn en we anderen onder druk zetten om aan onze verwachtingen te voldoen.
6 eyeopeners waardoor je je hoge verwachtingen wilt loslaten
Het is belangrijk om onder ogen te zien dat het hebben van te hoge verwachtingen van anderen bij ons leidt tot teleurstelling, frustratie en een gevoel van ongelukkig zijn. En tot stress en onrust. En dat het afstand creëert in je relaties. Niet wat je wilt toch? Het goede nieuws is dat het ook anders kan. Mijn pleidooi is om zo snel mogelijk te stoppen met het hebben van te hoge verwachtingen van anderen. Om jou over de streep te trekken, deel ik daarom nog 6 belangrijke inzichten met jou.
- Anderen zijn niet verantwoordelijk
Hoewel je hier tot voor kort misschien anders over dacht, zijn anderen niet verantwoordelijk voor het invullen van jouw behoeften. Dit is jouw eigen verantwoordelijkheid. De meeste verwachtingen die je hebt van anderen zijn vaak niet realistisch. Het is natuurlijk heel fijn als anderen ons begrijpen en steunen maar dat is iets anders dan de ander daarvoor verantwoordelijk te maken. Of te verwachten of zelfs te eisen dat de ander jouw behoeften invult. We zijn vaak zo overtuigd van ons eigen gelijk en denken dat het allemaal aan de ander ligt, maar niets is dus minder waar.
- Je kunt anderen niet veranderen
Steek jij veel energie in het veranderen van anderen? Om anderen te laten inzien dat jouw manier de beste is? En merk je hoeveel het je kost? De verwijten en kritiek ten spijt; je kunt anderen en hun normen en waarden niet veranderen. Mensen veranderen alleen als ze dat zelf willen. Dit betekent dat er uitdagingen liggen op het gebied van de controle loslaten en ook de ander leren accepteren.
- Anderen zijn niet helderziend
‘Hij begrijpt toch wel dat ik wil horen dat ik er goed uitzie?’, vraagt Karin aan mij in een gesprek. Wij denken nog wel eens dat onze partner precies weet wat wij nodig hebben. Voor jou is dit vanzelfsprekend. De waarheid is dat anderen ons alleen zullen begrijpen als datgeen wat voor ons belangrijk is, ook voor hen belangrijk is. Dus in het voorbeeld van Karin zal haar partner het ook belangrijk moeten vinden om te horen dat hij er goed uitziet, wil hij begrijpen dat het voor haar belangrijk is.
Vaak zijn verwachtingen die we van anderen hebben impliciet, of wel onuitgesproken. We verwachten dat onze vriend(in) of partner attent is, maar dit hebben we nooit zo besproken. We willen dat onze collega bijspringt als het bij ons over de schoenen loopt. We rekenen erop dat anderen dat wel aanvoelen. Hierdoor worden we in onze verwachtingen vaak teleurgesteld. Simpelweg omdat anderen niet weten wat jij nodig hebt.
- Je bent zelf verantwoordelijk
Je bent zelf verantwoordelijk voor het invullen van je behoeften. Dit betekent ook dat als je iets nodig hebt, je hierom kunt vragen aan de ander. Zonder dat je de ander verwijten maakt of kritiek hebt. Dat je erom vraagt, wil overigens niet zeggen dat de ander jou altijd kan of wil geven wat jij op dat moment nodig hebt. Onderzoek dus ook hoe je in je eigen behoeften kunt voorzien. Als je je goed genoeg voelt over jezelf, heb je niet iemand nodig die je daarin steeds bevestigd. En dan worden de complimentjes van een ander de extra’s want je bent er dan niet meer afhankelijk van.
- Herhaling van oude kindbehoeften
De verwachtingen die we hebben, gaan vaak over behoeften die we hebben. En vaak zijn dat behoeften die in onze kindertijd (onbedoeld) niet zijn ingevuld door ouders of verzorgers. We proberen met onze hoge verwachtingen nu nog te krijgen wat we vroeger niet gekregen hebben. Hierbij kan je denken aan behoeften als gezien, geliefd of gewaardeerd worden maar ook bijvoorbeeld steun krijgen en begrepen worden. Herken je deze behoeften bij jezelf? Het is een illusie om te geloven dat anderen deze oude kindbehoeften alsnog kunnen invullen. Toch kun je veel last hebben van triggers als die oude behoeften niet worden ingevuld. Het is je eigen innerlijke kind die laat merken dat het zich ongerust, onzeker of onveilig voelt. Aan jou de taak om zelf voor dit innerlijke kind en haar onzekerheden te zorgen.
- Bewustzijn
Vaak weten we niet dat we enorme verwachtingen hebben van anderen. Totdat we in anderen teleurgesteld raken en we daar het conflict over aangaan. Om zelf verantwoordelijk te zijn voor het invullen van onze eigen behoeften is het juist nodig dat we ons meer bewust zijn in het hier-en-nu. Door jezelf bv de vraag te stellen: welke behoefte schuilt er achter het verwijt dat ik mijn partner, vriend of vriendin (in gedachten) maak? Wat zou ik graag willen en hoe kan ik daarvoor zorgen? Als je dit vaker doet, merk je pas hoeveel verwachtingen je van anderen hebt en hoe irrealistisch dit soms is. Je kunt je gedrag pas veranderen als je je er bewust van bent. Dit is een belangrijke eerste stap.
Vraag: Mag ik dan helemaal geen verwachtingen hebben?
Ik kan me voorstellen dat je je nu afvraagt of je dan helemaal geen verwachtingen mag hebben van anderen. Als ik met cliënten over dat onderwerp praat, is dat de meest gestelde vraag.
Natuurlijk mag je verwachtingen hebben van anderen. Het spreekt voor zich dat je van anderen verwacht dat ze respectvol en integer met je omgaan. Dat je wordt geaccepteerd, waardoor je jezelf kunt zijn. Dat anderen betrouwbaar en in zekere zin verantwoordelijk zijn. En dat anderen empathisch met je omgaan. Verwachtingen binnen de normale omgangsnormen. Hoge verwachtingen kenmerken zich dus door woorden als ‘moeten’ en ‘mogen niet’. De verwachtingen die een eisend karakter hebben. En waardoor jij teleurgesteld, gestrest en misschien wel bezorgd bent. En op de lange termijn zorgen dat je je ongelukkig voelt.
Het verschil tussen hoge en realistische verwachtingen kan je als volgt opmerken. Bij hoge verwachtingen ben je geneigd tot kritiek, veeleisendheid, proberen te corrigeren en ben je uiteindelijk vaak teleurgesteld. Bij realistische verwachtingen gaat het over open en eerlijke communicatie over wederzijdse verwachtingen en uitspreken wat je nodig hebt in een relatie of vriendschap. Voel je het verschil?
Meer rust door het loslaten van te hoge verwachtingen
Stel je eens voor dat je de de hoge verwachtingen die je van anderen hebt, helemaal loslaat. En je bent niet meer afhankelijk van anderen voor het invullen van jouw behoeften. Je accepteert anderen zoals ze zijn en hebt realistische verwachtingen waar je ook nog eens open en eerlijk over bent. Wat zou je daarvoor terugkrijgen? Rust, ruimte, tevredenheid, ontspanning, meer genieten, vertrouwen, of misschien wel meer zelfacceptatie en geluk? De moeite van het proberen waard toch?
In het kort
In deze blog heb je kunnen lezen welke hoge verwachtingen we vaak van anderen hebben en waarom dat zo is. En ik heb 6 belangrijke inzichten met je gedeeld die jou over de streep kunnen trekken om te stoppen met de te hoge verwachtingen die je van anderen hebt.
Ik hoop dat ik je heb kunnen overtuigen hoeveel het je oplevert als je de hoge verwachtingen die je van anderen hebt, loslaat. En vervangt door realistische verwachtingen.
Verder lezen?
Ben je geïnspireerd en wil je verder lezen?
– Ben ik emotioneel afhankelijk
Wat ik je bied
Ik hoop dat ik je met deze blog geïnspireerd heb om aan de slag te gaan met hoge verwachtingen. Wil je hiermee onder begeleiding aan het werk, zodat je zelf kunt zorgen voor je eigen behoeften en meer rust krijgt? Bekijk dan het coachingstraject of plan hieronder direct een gratis kennismakingsgesprek.
Illustratie: The bald guy