Vroeger kon ik veel en vooral langdurig piekeren. Waarover? Over van alles en nog wat. Ik was vooral bekend met ‘wat als..’. Je weet wel; de beren op de weg die je bedenkt en die vervolgens nooit langskomen (gelukkig 😃). Het enige wat het piekeren me opleverde was een hoop stress en vermoeidheid. Op een dag was ik het zo zat dat ik besloot te stoppen met piekeren. Ik leerde mezelf op een andere manier te denken en koos er een mantra bij: ‘Geen zorgen voor de dag van morgen’.
Wist je dat slechts een klein deel van waar wij over piekeren, ook echt uitkomt? Ons piekeren is dus beslist geen goede voorspeller voor de toekomst. Ook piekeren over het verleden is een weinig zinvolle bezigheid; het verleden en wat daarin gebeurd is, kun je immers niet veranderen.
De oorzaken van piekeren
De belangrijkste oorzaken van piekeren zijn stressvolle gebeurtenissen, spanningen en zorgen. Het gevolg hiervan is dat we slecht slapen, nog meer gaan piekeren met als resultaat dat we de volgende dag vermoeid zijn en nog meer stress ervaren. Voordat je het weet, zit je in een vicieuze cirkel waarbij je zelfs kunt piekeren over het piekeren. Langdurig piekeren zorgt ervoor dat je niet lekker in je vel gaat zitten.
Waarom stoppen met piekeren zo moeilijk is
Als piekeren zo belastend en stressvol is, waarom stoppen we er dan niet gewoon mee? Wanneer we beginnen met piekeren, dan is dat voor ons een manier om stress en spanningen tijdelijk te reduceren. Het geeft ons een gevoel van controle. En als we er na een avond piekeren achter komen dat niet gebeurd is waar we zo bang voor waren, dan kan onterecht het beeld ontstaan dat het dus helpt om te piekeren.
Piekeren als vorm van vermijding
Het is bekend dat piekeren in de meeste gevallen niet bijdraagt aan een werkelijke oplossing voor een probleem. De malende gedachten gaan maar door zonder dat er uitzicht is op een verbetering van de situatie. Piekeren kun je dus beschouwen als een vorm van vermijding; je onttrekt je aan het nemen van echte acties om het probleem op te lossen. Wanneer je je bewust wordt dat je dit aan het doen bent, heb je de eerste stap gezet naar minder piekeren.
Hoe kan je het piekeren doorbreken?
1. Word je bewust dát je piekert
Om het piekeren te doorbreken zul je je eerst bewust moeten worden dát je aan het piekeren bent. Niet achteraf maar in het nu.
2. Zoek een piekerplek
Zodra je merkt dat je gaat piekeren, zoek je een piekerplek op. Blijf dus niet comfortabel op bed of op de bank zitten maar zoek een plek waar je een actieve houding kunt aannemen. Dit kan aan de eettafel of achter een bureau zijn. Maak er een gewoonte van om deze plek steeds op te zoeken voor het piekeren.
3. Schrijf je zorgen op
Zet een timer van bijvoorbeeld 30 minuten. Pak pen en papier of post-its en schrijf al je zorgen op. Je maakt daardoor je hoofd leeg. Schrijf op elke post-it 1 zorg of probleem. Noteer daarbij de oplossingen die je kunt bedenken voor deze zorg of dit probleem. Bedenk daarbij waar je wel invloed op hebt cq. wat je wel kunt veranderen. Mocht je niets te binnen schieten, vraag jezelf dan af welk advies je aan een goede vriend of vriendin zou geven die met deze zorg worstelt.
Koppel aan elke zorg of probleem een bewuste actie. Welke kleine eerste stap ga je zetten? Welke knoop ga je doorhakken? Loslaten kan ook een bewuste actie zijn. Bedenk in dat geval wat je met de post-it kunt doen om de zorg of het probleem echt te kunnen loslaten. Rond af zodra de timer gaat. Bewaar de briefjes die je wilt bewaren en verlaat de piekerplek.
4. Zoek afleiding
Zorg dat je na stap 3 voldoende afleiding hebt. Het is belangrijk om ‘uit je hoofd te komen’. Onderzoek welke activiteit voor jou het beste werkt. Kies bv. een mooi boek, een leuke film of serie, maak een wandeling, bel een vriendin of neem een warm bad.
5. Ontspan
Acties die je gaat nemen, kunnen tijdelijk leiden tot angst en onzekerheid. Maak er een gewoonte van om (bv voor het slapen) een korte meditatie te doen of rustgevende muziek op te zetten. Dit reduceert stress en zorgt ervoor dat je niet opnieuw vervalt in piekergedrag. Het voordeel is dat je een meditatie op momenten dat je je gespannen voelt ook kunt toepassen.
Op YouTube, Spotify en in verschillende apps die te downloaden zijn in de Google Playstore en de Appstore vind je diverse meditatieoefeningen en rustgevende muziek.
Meer lezen?
Zit je door het piekeren niet lekker in je vel? Klik dan hier voor de blog die ik daarover schreef. Ben je bang voor wat anderen van je vinden? Lees dan de blog ‘Waarom we zo bang zijn voor wat anderen van ons vinden‘.
Wat ik je bied
Wil je stoppen met piekeren en aan de slag met wat je probeert te vermijden? Bekijk dan hier het coachtraject of maak hieronder direct een afspraak voor een gratis kennismakingsgesprek.
Afbeelding van Pete Linforth via Pixabay