Wees maar een beetje liever voor jezelf
Anderen laten weten wat je leest?
Je hebt al best wat bereikt in je leven. Een goede baan en verschillende promoties. Je hebt een leuk gezin en een druk sociaal leven. Mensen vinden je leuk of goed en dat geeft je een goed gevoel. Je werkt er hard voor en je hebt het goed voor elkaar. Maar de prijs die je ervoor betaalt …….
Want om deze status quo te behouden mag je niet verslappen. Dus geef je jezelf regelmatig stevige kritiek. Ken je dat? Dat je jezelf helemaal de grond in boort?
‘Anderen zijn beter dan ik. Ik kan er niks van’
‘Waarom zei ik dat nou tegen haar?’
‘Niemand vindt me leuk’ of ‘Niemand zit op mij te wachten’
‘Ik ben dom, dik, lui of niet goed genoeg’
‘Ik maak te veel fouten’
‘Ik voldoe niet aan de verwachtingen’
Na die zelfkritiek heb je echt even nodig om jezelf te herpakken. En als dat dan gelukt is, doet je Innerlijke Slavendrijver er een schepje bovenop. Hij vindt dat het allemaal wel wat beter kan. Je moet harder werken, beter je best doen. Nog meer voor anderen klaar staan. Druk, druk, druk. Je bent nooit klaar. En daar ga je dan weer. Je wordt er soms zo moe van. Je bent letterlijk de slaaf van een van je eigen ‘ikken’. En dit bezorgt je veel stress.
In deze blog krijgt het opgejaagde, gestreste gevoel in jou eindelijk een naam: de Innerlijke Slavendrijver. Ik leg uit waarom zelfkritiek zo ongezond is en ik hou een pleidooi om een beetje liever te zijn voor jezelf.
Hoewel het lijkt alsof jij degene bent die jouw leven leidt en dat je keuzevrijheid hebt, wordt je leven eigenlijk geleid door die ikken of subpersonen die in jou de boventoon voeren: je primaire subpersonen. Zij bepalen voor een groot deel je gedrag en hoe anderen jou zien. Dat we verschillende ‘ikken’ in ons hebben is overigens een normaal en gezond verschijnsel en heeft niets te maken met psychische stoornissen. In deze blog komen een paar ikken aan bod: je Innerlijke Slavendrijver, de milde ik en de Innerlijke Criticus. Met die laatste begin ik.
Meer lezen: Voice Dialogue een bus vol Ikken
Zelfkritiek zorgt voor een negatief zelfbeeld
Wist je dat negatieve zelfkritiek heel ongezond is? Het zorgt vaak voor een negatief zelfbeeld. We denken wel eens dat de buitenwereld ons onzeker maakt maar het is juist onze zelfkritiek die zorgt voor onzekerheid, stress en spanningen. En voor toenemende angst. Ons brein gelooft namelijk de dingen die we tegen onszelf zeggen. Hij maakt geen onderscheid tussen jouw overtuigingen en dat wat echt waar is. Daarom reageert het brein met een gepaste reactie. Je vecht-vlucht-bevries-systeem wordt geactiveerd. Hoe langer je daarin zit, hoe groter de disbalans in je leven wordt. Ontspanning en rust vinden wordt steeds moeilijker. Kritiek op jezelf is dus niet goed voor je mentale welzijn. En eigenlijk is het, als je erover nadenkt, best verdrietig dat we onszelf zo slecht behandelen.
Henri NouwenWanneer productiviteit onze belangrijkste manier is om twijfel aan onszelf te overwinnen, zijn we uiterst kwetsbaar voor afwijzing en kritiek en vatbaar voor innerlijke angst en depressie. Productiviteit kan nooit het diepe gevoel geven van erbij horen, waar we naar verlangen. Hoe meer we produceren, hoe meer we beseffen dat successen en resultaten ons niet de ervaring van ‘erbij horen’ kunnen geven. Onze productiviteit laat ons zelfs zien dat we gedreven worden door angst.
Je Innerlijke Criticus zorgt voor zelfkritiek
Hoewel je Innerlijke Criticus de beste bedoelingen heeft met zijn kritiek, pakt het vaak anders uit. Door de kritiek voel je je soms letterlijk kleiner worden. Je wordt bevestigd in overtuigingen die je over jezelf hebt en gaat je daarnaar gedragen. Je gevoel over jezelf wordt minder goed. Het kan er ook voor zorgen dat je de dingen waar de Criticus commentaar op heeft, nog beter wil doen. En dat is wanneer je Innerlijke Slavendrijver in beeld komt.
Meer info: Blog Leven met je Innerlijke Criticus
Wie is de Innerlijke Slavendrijver?
Dit harde werken en jezelf steeds maar weer onder druk zetten, is voor jou volstrekt normaal. Je weet niet beter dan dat dat is hoe je bent. En er is ook helemaal niks mis met hard werken en succesvol zijn. Tenzij er geen balans is in je leven zodat je uiteindelijk afstevent op een burn-out. Vaak lukt het je niet om minder hard te werken en minder je best te doen. Je kunt niet minder veeleisend zijn naar jezelf. Zoals ik al schreef: je bent een slaaf van jezelf geworden. Je voelt je vaak opgejaagd; er is nog zoveel te doen. En ook al weet je dat je ook moet ontspannen, de trekkracht van de Innerlijke Slavendrijver is te groot. Je moet wel voldoen aan zijn eisen. Je kan dit in je lichaam voelen als een opgejaagd gevoel. En het is van je gespannen gezicht af te lezen. Mijn eigen Slavendrijver herken ik inmiddels aan een pijnlijk gevoel in mijn bovenrug, pijnlijk maar wel heel handig.
De invloed van onze maatschappij
In de Westerse maatschappij is het behalen van doelen, presteren en succesvol zijn heel belangrijk. En mensen willen nu eenmaal graag voldoen aan de verwachtingen. Dus is er volop ruimte voor een Pusher of Slavendrijver om zijn gang te gaan. Vanuit de veeleisendheid is het in onze maatschappij ook heel normaal om kritiek op jezelf te hebben. Want, zo denken veel mensen, dat is de enige manier om vooruit te komen. We zitten allemaal in die achtbaan naar het einde. We moeten sterk zijn, doorgaan en zeker niet opgeven. We moeten doelen bereiken in het leven en voldoen aan de verwachtingen van anderen. En dat kan nu eenmaal niet als je niet streng bent voor jezelf. Vriendelijk zijn voor jezelf wordt al snel afgedaan als soft.
Stop met jezelf slecht te behandelen
Hoe komt het dat je het wel oké vindt, om jezelf zo te behandelen?
Wil je je beter voelen over jezelf, dan wordt het tijd dat je jezelf beter gaat behandelen. Dit doe je niet door de Innerlijke Criticus weg te drukken, maar door in jezelf een milde ik te ontwikkelen. En door je meer bewust te worden van welke ‘ik’ op dit moment jouw leven bepaald. Zodat je dit voortaan zelf kunt managen. Dit kan via Voice Dialogue sessies.
Meer lezen: Voice Dialogue (over de methode)
Wees maar een beetje liever voor jezelf
Liever zijn voor jezelf noem je ook wel zelfcompassie. Zelfcompassie houdt in dat je jezelf behandelt op dezelfde manier als je een goede vriend die het moeilijk heeft, zou behandelen. Zelfs als die vriend iets verkeerd deed, zich niet goed genoeg voelde of een moeilijke tijd doormaakt. Met zelfcompassie leer je dus eigenlijk een goede vriend of vriendin voor jezelf te zijn. Of een goede ouder te zijn.
Hoe ziet het eruit als je liever bent voor jezelf?
Als je wat liever voor jezelf bent:
- Neem je op tijd rust.
- Maak je tijd voor jezelf en voor je ontspanning.
- Stel je grenzen en zeg je wat vaker nee.
- Heb je realistische verwachtingen van jezelf en stel je haalbare doelen.
- Dan ben je kritisch op jezelf over wat er allemaal ‘moet’.
- Onderzoek je de kritiek van je Innerlijke Criticus en leer je begrijpen waarover hij bezorgd is.
- Moedig je jezelf aan en motiveer je jezelf.
- Sta je stil bij je emoties en gevoelens en laat je ze er zijn.
- Laat je de verwachtingen van de buitenwereld los.
- Accepteer je jezelf.
- Laat je je kwetsbaarheid toe.
- Neem jezelf en het leven wat minder serieus.
- Accepteer je dat je fouten maakt en dat dat bij het leven hoort.
- Zet je bewust je milde ik vaker voorop.
- Leer je positiever tegen jezelf te praten.
- Heb je geduld met jezelf.
- Geef je jezelf toestemming en ruimte om bovenstaande te doen.
Als het je lukt om wat liever voor jezelf te zijn, dan ontstaat er balans in je leven. Dan kan je nog steeds goede prestaties neerzetten en succesvol zijn, maar zonder dat dit je teveel kost.
Oefening voor meer zelfcompassie
Wat zou ik graag van anderen horen?
Het doel van deze oefening is een taal creëren om met compassie tegen jezelf te praten.
Het is niet makkelijk om te bedenken hoe je milder en met compassie met jezelf kunt omgaan. Denk eens terug aan een recente, lastige situatie. Misschien heb je onlangs een vervelende fout gemaakt, heb je ergens enorm veel spijt van of zou je iets graag willen wat je nu niet durft. En misschien geef je jezelf daarom wel veel kritiek. Leef je eens in, in het gevoel dat daarbij hoort.
Schrijf nu eens op wat je op dat moment graag van anderen (partner, goede vriend, een van je ouders, etc.) had willen horen. Welke bemoedigende, opbeurende, motiverende, positieve, verzachtende, stimulerende woorden en zinnen wilde je graag horen? Neem er even de tijd voor en gebruik pen en papier.
Maak van de woorden en zinnen een mooi lijstje en bewaar het ergens voor het moment dat je je rot voelt en wel wat verzachtende woorden kunt gebruiken.
Deze oefening komt uit het e-book Nooit meer bang voor wat anderen van je vinden.
In het kort
In deze blog heb je kennisgemaakt met belangrijke ikken die bij jou op de voorgrond staan: de Innerlijke Criticus en de Innerlijke Slavendrijver. Ook heb je gelezen over de milde kant en hoe dat eruit ziet als je dat deel van jezelf vaker inzet. Met de oefening kan je aan de slag met meer zelfcompassie.
Wat ik je bied
Ben je klaar om de stap te zetten van zelfkritiek naar zelfcompassie? Bel me als je hulp nodig hebt of maak een afspraak voor een gratis kennismakingsgesprek. Ik help je graag op weg.
Wat wil jij lezen in de volgende blog? Laat hieronder je reactie achter.
